Eeuwenlang ging het hetzelfde. Mannen verdienden het geld, vrouwen regelden het huishouden. Dat was voor jongens een overzichtelijk toekomstperspectief. Ze waren betrokken op het werk van hun vader, want de werkplek was meestal middenin de stad of het dorp. Bij de smidse, de bakkerij of de slager. Een beroep kiezen was daarmee niet moeilijk. Daarnaast was het vooral fysiek werk, dat bij mannen aansluit. De laatste vijftig jaar is veel geautomatiseerd, waardoor het verschil tussen fysiek mannenwerk en het vrouwenwerk nagenoeg wegvalt. Ook zijn reisafstanden vergroot. Jongens zien hun vader veel minder praktisch aan het werk. Daarnaast viel de dienstplicht weg, wat juist iets is dat bij jongens past: als een held je land verdedigen. In onze cultuur, waarin scheiding inmiddels de norm is, is ook het vaderbeeld vaak beschadigd en brengen veel jongens weinig tijd door met hun vader. Kan een zoon zich nog op trekken aan zijn vader? Is er nog respect voor de man? Al met al vond er dus duidelijk een perspectiefwissel plaats.
Een dieper liggend probleem
Daarnaast zijn mannen niet vaak positief in het nieuws. Heel
zwart-wit gezegd, geven de media de volgende signalen af: Mannen onderdrukken
vrouwen, geven vrouwen geen plaats op de arbeidsmarkt, zijn seksistisch en alleen
maar bezig met hun eigen business. Als mannen positief in het nieuws zijn, is
dat vaak in de sport. Mooi, maar ook vaak met onbereikbare idealen. Waar moeten
onze jongens, met deze rondzingende beelden, zich op richten voor hun eigen
ontwikkeling? Hun toekomstperspectief is veel minder duidelijk is dan zo’n
veertig jaar geleden. De consequentie is dat jongens geneigd zijn zich te
richten op de korte termijn. Ze willen snelle winst behalen. Dat lukt
bijvoorbeeld bij het spelen van computergames. Of bij het nemen van diverse
baantjes om zo snel geld te verdienen.
Onvoorwaardelijk geliefd
Om hier op in te springen, is het vooral nodig om jongens te
laten horen, voelen en ervaren dat ze voor honderd procent onvoorwaardelijk
geliefd zijn. De biologische vader is erg belangrijk bij het maken van deze
verbinding. Binnen onze eigen hulpverleningspraktijk merken we het positieve effect
als we vader betrekken bij een behandeling. Een zoon spiegelt zich aan zijn
vader, trekt zich aan hem op en kijkt het man-zijn van hem af. Pas als een
jongen zich onvoorwaardelijk geliefd ervaart, kan hij onvoorwaardelijk geven. Daarin
komt zijn man-zijn en later eventueel het vaderschap tot volle bloei.
Een praktisch voorbeeld voor thuis: Jongens houden vaak van eten. Bereid
bijvoorbeeld als ouders het lievelingseten van je zoon en laat merken dat je
dit speciaal voor hem deed. Als jongens voldoende onvoorwaardelijke liefde
ontvangen, kunnen ze op andere plekken onvoorwaardelijk gaan geven. Want
iedereen wil er toe doen. Dat lukt vooral als je je talenten voor anderen
beschikbaar kunt stellen.
Talenten ontdekken
Help jongens daarom om dichter bij de kern te komen en te ontdekken wie ze zijn en waar ze goed in zijn. Bedenk welk beroep bij hun talenten past. Zijn ze goed in bouwen? Of in het groen? Complimenteer ze en help ze om hiermee aan de slag te gaan. Misschien kunnen ze de tuin van opa en oma bijhouden en zo meteen ervaren hoe fijn het is om voor anderen klaar te staan. Ook scholen kunnen hierop inspelen. Koppel bijvoorbeeld vierdejaars leerlingen aan eerstejaars. Laat de ouderen de jongeren wegwijs maken op school. Zo ervaren ze hoe het is om iemand te helpen. Al doende leer je talenten ontdekken. Als je een beroep kiest dat hierbij aansluit, ontstaat de passie vanzelf.